Zamaskowani zabójcy w czarnych rękawiczkach ze skóry, mechaniczne lalki, krwiożercze owady, muzyka zespołu Goblin… Przez lata Dario Argento stworzył własną ikonografię grozy i makabry na dużym ekranie. Dzieła włoskiego mistrza wypełniają listy ulubionych filmów Quentina Tarantino, Johna Carpentera, Davida Cronenberga, Nicolasa Windinga Refna, Petera Stricklanda i wielu innych czołowych reżyserów. Podczas inauguracji 22. Forum Kina Europejskiego ORLEN Cinergia twórca kultowych kryminałów i horrorów zostanie uhonorowany Złotym Glanem za szczególny wkład w rozwój europejskiego kina gatunków, któremu tegoroczna edycja festiwalu poświęca szczególną uwagę.
– To najbardziej wpływowy twórca w historii kina. Geniusz wizualny, który nieustannie mnie inspiruje.
Nicolas Winding Refn, reżyser filmowy („Drive”, „Tylko Bóg wybacza”, „Neon Demon”)
– Trudno o większą rozkosz dla kinomanów niż wizjonerskie, barokowe thrillery Argento.
Peter Strickland, reżyser filmowy („Berberian Sound Studio”, „The Duke of Burgundy”)
– George A. Romero i Dario Argento to bez wątpienia najwięksi twórcy filmowego horroru w historii światowego kina.
John Carpenter, reżyser filmowy („Halloween”, „Coś”, „Ucieczka z Nowego Jorku”)
Dario Argento (ur. 1940 w Rzymie) to bez wątpienia najważniejsza postać w historii włoskiego horroru i filmowego giallo. Chociaż karierę w branży filmowej rozpoczął jako krytyk i scenarzysta popularnych wówczas spaghetti westernów (m.in. wraz z Bernardo Bertoluccim napisał scenariusz do „Pewnego razu w Ameryce” Sergia Leone, klasyka gatunku), odkrył szybko, że jego powołaniem jest reżyseria. Zadebiutował w wieku 30 lat krwawym kryminałem „Ptak o kryształowym upierzeniu” (1970). Rozpoczyna się nim pierwsza trylogia w twórczości Argento – tzw. trylogię zwierzęcą, do której zaliczają się również jego dwa następne projekty: „Kot o dziewięciu ogonach” (1971) oraz „Cztery muchy na szarym aksamicie” (1971). Za sprawą sukcesu „Głębokiej czerwieni” (1975) Argento udowodnił, że – obok Maria Bavy i Lucia Fulciego – jest największą osobowością włoskiego kina gatunkowego dekady lat 70. i twórcą oryginalnej wariacji thrillera zwanej po włosku giallo.
Za najważniejszy film w dorobku Argento uznaje się jednogłośnie „Suspirię” (znaną też w Polsce jako „Odgłosy”) z 1977 roku. Ta przepełniona grozą baśń, autorska wariacja na temat disnejowskiej „Królewny Śnieżki”, otwiera drugą trylogię w jego twórczości – tzw. trylogię Trzech Matek. Kolejnymi ogniwami tego filmowego łańcucha są „Inferno” (1980) oraz „Trzecia matka” (2007). W ostatnią z macoch wcieliła się sama córka Argento – Asia, która wielokrotnie współpracowała z ojcem przy różnych projektach („Trauma”, „Syndrom Stendhala”, „Drakula 3D”).
– Wysmakowany styl wizualny o niezwykle soczystej palecie barw to jeden ze znaków charakterystycznych twórczości Argento, dla którego „wiara w obraz” jest o wiele ważniejsza niż „wiara w rzeczywistość”.
Diana Dąbrowska, filmoznawczyni, kuratorka przeglądu „Dario Argento: geniusz horroru” podczas tegorocznego Forum Kina Europejskiego ORLEN Cinergia
– Historia jego filmów to podróż przez krainę snów, pełną dziwaczności, szaleństwa i realizatorskiego geniuszu.
Grzegorz Fortuna Jr, krytyk filmowy, współtwórca Festiwalu Filmów Kultowych w Gdańsku
– Dario Argento wykształcił własny, niepowtarzalny styl. Włoski reżyser kładzie nacisk przede wszystkim na budowanie pełnej grozy atmosfery, ale nie stroni od krwawych efektów.
Piotr Kletowski, filmoznawca, redaktor tomu „Europejskie kino gatunków” (Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2017) nominowanego do tegorocznej nagrody PISFu
Argento jest bardzo popularny w Stanach Zjednoczonych. Zrealizował tam m.in. we współpracy z George’em A. Romero nowelowy horror „Oczy szatana” (1990), będący ich współczesną interpretacją prozy Allana Edgara Poego. Ponad dekadę wcześniej Argento pomógł Romero w realizacji „Świtu żywych trupów” (1978). Wtedy też rozpoczęła się ich długoletnia przyjaźń. Obecnie Włoch pracuje nad realizacją filmu „Sandman”, w którym ma wystąpić znany piosenkarz Iggy Pop.
W trakcie festiwalu odbędą się projekcje najsłynniejszych dzieł Argento: „Głęboka czerwień” (1975), „Suspiria” (1977), „Phenomena” (1985) i "Ptak o kryształowym upierzeniu" (1970). W programie Cinergii w piątek, 24 listopada zaplanowano dwa specjalne spotkania z Dario Argento.
Pierwsze, połączone z pokazem jego debiutanckiego filmu „Ptak o kryształowym upierzeniu”, odbędzie się na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego. Projekcja rozpocznie się o godz. 13.30, zaś po niej (ok. 15:15) odbędzie się „lekcja kina” z Dario Argento.
Drugie z autorskich spotkań z laureatem Złotego Glana tegorocznego Forum Kina Europejskiego Orlen Cinergia odbędzie się w piątkowy wieczór w Helios Sukcesja przy okazji pokazu kultowej „Suspirii”. Argento opowie zebranym o kulisach realizacji jednego z najważniejszych horrorów w historii współczesnego kina, fascynacji oniryzmem i magią, a także o sposobach inscenizacji makabrycznych morderstw, z których twórczość włoskiego artysty słynie.
Oba spotkania z mistrzem grozy poprowadzą specjaliści w dziedzinie włoskiego kina gatunkowego: Diana Dąbrowska (Uniwersytet Łódzki) i Grzegorz Fortuna (Uniwersytet Gdański).
